HAAGPLANTEN

HAAGPLANTEN

Hagen worden veel aangeplant en dikwijls om verschillende redenen. Als afscheiding, windscherm, om iets aan het zicht te onttrekken, om vakken te omranden, als architecturale blikvanger of juist als achtergrond, enz.

Afhankelijk van het nut van de haag, kan men de juiste haagplanten kiezen. Een belangrijke keuze is waarschijnlijk, het al of niet groen blijven van de haag in de winter.



Indeling van de haagplanten:

• groenblijvende haagplanten

-loofhoutgewassen

-coniferen

• bladverliezende haagplanten

• windsingels

• randen / vakken



Planttijd:

Haagplanten worden zelden in container verkocht, maar zitten meestal met hun wortels bloot in de grond. Zwaardere planten zoals coniferen of lauriersoorten hebben een kluit. Hierdoor moet men aanplanten wanneer de planten in rust zijn, d.w.z. van begin november tot half april (behalve tijdens vorstperioden).



Grondbewerking:

sleuf maken, voldoende diep en breed

grond ongeveer 50 cm omspitten bij planten met losse wortel,

bij kluitplanten anderhalf maal de breedte en hoogte van de kluitplant

compost toevoegen en mengen met de aanwezige grond.



Planten:

Na ontvangst van de planten onmiddellijk planten. Kan dit niet, dan voorlopig inkuilen.

De plant nooit onbedekt achterlaten in zon en wind. Ook tijdens het transport de planten goed inpakken zodat de wortels niet kunnen uitdrogen.

Het planten zelf moet zo diep, zoals ze gestaan hebben (ongeveer 5 cm boven de eerste wortels). De grond goed aandrukken en de planten aangieten.

Bij droog en schraal weder ook overvloedig gieten.

Deze planttips zijn noodzakelijk bij de planten met losse wortel. Bij kluitplanten is het ook aan te raden zo snel mogelijk te planten, doch zij kunnen echter meer verdragen omdat de wortels beter beschermd zijn.



Onderhoud of snoei:

Met het vormen van een haag moet men in een vroeg stadium beginnen. Het is niet mogelijk oude, volwassen planten te veranderen in een goed verzorgde ondoordringbare haag. Jaarlijks moet men de haagplanten zijdelings snoeien. Eenmaal de haag de gewenste hoogte heeft, mag men de haag ook bovenaan snoeien (= toppen). Vanaf dan snoeit men jaarlijks de zijkanten en de bovenkant bij. De kanten van de haag moeten van boven naar beneden uitlopen, zodat het zonlicht ook de lagere takken bereikt. Het is niet raadzaam om rechte kanten te hebben of kanten die naar de basis toe naar binnen lopen (kale uitgegroeide loten is het resultaat van te weinig zonlicht). Opgelet: niet overdrijven met te schuin gesnoeide kanten! (niet mooi)



Bespreking van de verschillende haagplanten:



1.Groenblijvende haagplanten:



Loofhoutgewassen:



Buxus sempervirens:

(= palm)

- kleine smalle elliptische bladeren

- sinds de oudheid in cultuur als lage haag en zeer geliefd als snoeivorm (topiary)

- vanwege trage groei, zeer geschikt om vakken (esthetisch) mee af te randen

- lage haag, meestal rond de 50 cm hoog

- jaarlijks snoeien in de zomer

(geheugensteuntje: in de maanden zonder de letter R: mei/juni/juli/augustus)

- plantafstand: 7 à 8 planten per lopende meter



Ligustrum ovalifolium:

(= liguster)

- half wintergroene opgaande struik, 3m

- kleine groene smalle eironde bladeren

-snelgroeiende sterke plant

- verdraagt armzalige omstandigheden en gedijt op de meeste gronden

- zeer geschikt als halfhoge tot hoge haag, mits jaarlijkse snoei

- snoeien in de zomer

- plantafstand: 5 planten per lopende meter



Prunus laurocerasus ‘Rotundifolia’:

(= gewone laurier)

- breed opgaande forse struik, 3 à 4m hoog

- glanzend lichtgroene breed elliptische bladeren

- zeer sterk groeiend

- uiterst geschikt voor brede hoge hagen

- jaarlijks lichte snoei midden in de zomer

- plantafstand: 75 cm uit elkaar



Prunus laurocerasus ‘Caucasica’:

(laurier)

- opgaande brede struik, 3m

- lange smalle elliptisch glanzend donkergroene bladeren

- geschikt voor hoge hagen

- jaarlijks lichte snoei in de zomer

- plantafstand: om de 75 cm



Prunus laurocerasus ‘Herbergii’:

(laurier)

- opgaande dichte struik, 1.75m

- smalle toegespitste dof donkergroene bladeren

- rijkbloeiend met witte bloemen

- geschikt voor halfhoge tot hoge hagen

- lichte snoei in de zomer

- plantafstand: om de 75 cm



Ilex aquifolium ‘J.C.Van Tol’:

(= hulst)

- breeduitgroeiende opgaande struik

- doornloze donkergroen glanzende bladeren die weinig getand zijn

- zeer rijkdragende hulst met oranje-rode besssen

- laat zich zeer goed snoeien (zomer)

- geschikt als hoge brede haag

- plantafstand: 2 planten op een lopende meter



Coniferen:



Taxus baccata:

- traaggroeiende struik, kan echter zeer oud worden

- in de oudheid reeds in gebruik als hoge haag

- voornamelijk gebruikt als haagplant, ook zeer geliefd als snoeivorm (topiary)

- zeer decoratieve waarde en een tijdloze charme (kan zowel bij klassieke als bij

moderne tuinen worden aangeplant)

- jaarlijkse snoeibeurt in de zomer

- kan als lage of hoge haag gebruikt worden (mits een beetje geduld)

- plantafstand: 2 à 5 planten per lopende meter, afhankelijk van de maat, de te

bekomen hoogte, en uw geduld ( hoe hoger de haag hoe minder planten op een lopende meter)

- opgelet: Taxus baccata is giftig!



Cupressocyparis x leylandii:

- sterk groeiende piramidale groene cypres

- ideaal als hoge haag of sterk windscherm dankzij zijn snelle groei

- groeit echter zeer snel in hoogte maar ook in breedte

- verdraagt sterke snoei, maar blijft toch een hoge brede haag

- snoei in de zomer

- plantafstand: kluitplanten om de 75 cm

potplanten (doorgaans kleine maten) om de 50 cm



Cupressocyparis x leylandii ‘Castlewen Gold’:

- groeit iets trager als C. leylandii

- heeft geel loof

- snoei in de zomer

- plantafstand: kluitplanten om de 75 cm

potplanten (doorgaans kleine maten) om de 50 cm



Thuja plicata ‘Atrovirens’:

- sterk groeiende conifeer

- glanzend donkergroen loof

- smallere pyramidale groei

- snoei in de zomer

- geschikt als smalle hoge haag

- plantafstand: om de 50 cm (zeker niet verder!)



Thuja plicata ‘Martin’:

- sterk groeiende conifeer

- glanzend donkergroen loof

- groeit iets breder uit dan Th. Atrovirens

- snoei in de zomer

- plantafstand: om de 50 à 60 cm



Chamaecyparis lawsoniana ‘Columnaris’

- smal zuilvormige groeiwijze

- prachtig blauw loof

- snelle groeier doch verschilt in groeiwijze van de andere coniferen

planten groeien niet in elkaar, de haag wordt gevormd door verschillende haagplanten als individuen, kolommen (‘Columnaris’) naast elkaar te zetten. Niet ondoordringbaar!

- snoei in de zomer

- plantafstand: om de 50 cm



Chamaecyparis lawsoniana ‘Stardust’:

- dichte breed kegelvormige plant

- zwavelgele kleur, ook binnen in de plant

- snoei in de zomer

- plantafstand: om de 50 cm



2.Bladverliezende haagplanten



Fagus sylvatica:

(= groene beuk)

- zeer goede haagplant

- breed elliptisch frisgroen dun blad

- blad blijft in de winter bruin verdord aan de plant hangen

- goed windscherm dankzij sterk wortelgestel

- makkelijk te snoeien (zomer)

- halfhoge (min 80 cm) tot hoge haag

- plantafstand: 5 planten per lopende meter



Fagus sylvatica ‘Purpurea’:

(= rode beuk)

- idem als F. sylvatica

- doch met donker bruinrood blad



Carpinus betulus:

(= haagbeuk)

- zeer goede haagplant

- langwerpig eirond frisgroen blad, dubbel gezaagde rand

- volledig bladverliezend ! (blad blijft niet aan de plant hangen)

- gedijt op bijna alle grondsoorten maar best op een goed doorlatende bodem

- weinig last van ziekten

- makkelijk te snoeien (zomer)

- halfhoge (min 80 cm) tot hoge haag

- plantafstand: 5 planten per lopende meter



Acer campestre:

(= veldesdoorn, spaanse aak)

- middelgrote struik

- kleine groen 3 tot 5 lobbig blad

- minder gekende doch waardevolle haagplant (zeer geschikt voor landschappelijke inpassing)

- verdraagt goed wind

- door oppervlakkig wortelgestel, voorkoming van erosie

- snoei in de zomer

- plantafstand: 4 planten per lopende meter



Berberis thunberghii:

- veel gebruikte haagplant voor ondoordringbare hagen (doornen!)

- kleine eironde groene blaadjes

- geschikt voor de meeste gronden, echter niet te nat

- snoei in de zomer

- plantafstand: 4 planten per lopende meter



(Berberis thunberghii ‘Atropurpurea’: met donkerrode blaadjes)



Crataegus monogyna:

(= éénstijlige meidoorn)

- geschikt als hoge haagplant, ondoordringbaar (doornen!)

- diep gelobd groen blad

- witte bloemen en rode vruchten

- groeit op bijna elke grond

- plantafstand: 4 planten per lopende meter



3. Windsingels

Bij grote tuinen zijn heel hoge hagen (4 à 12m) functioneel als windvang, ze worden windsingels genoemd. In de polders en aan de kuststreek zijn ze onmisbaar.

Dikwijls worden verschillende planten gecombineerd, bv. Populus (populier) en Alnus (els) met een onderbegroeiing van allerlei struiken, Amelanchier (krenteboompje), Euonymus (kardinaalshoed), Symphoricarpos (sneeuwbes), Viburnum opulus (gelderse roos) e.a.

Ze zijn niet enkel functioneel, maar deze gemengde hagen geven in grote tuinen dikwijls een goede aansluiting op het omringende landschap. Een dergelijke haag is een lusthof voor vogels.

De verschillende soorten vragen een plantafstand van 50 cm of meer en kunnen het beste in een dubbele rij worden geplant.

Deze hagen kunt u geheel of gedeeltelijk snoeien (indien nodig), bij voorkeur niet te strak, maar in vloeiende lijnen.

Een paar groenblijvende soorten zoals Ilex (hulst) of Prunus (laurierkers) geven zo’n haag ook ‘s winters wat ‘karakter’.



4. Randen / Vakken

Bloeiende heestertjes zoals Spiraea (3pl/lm), en halfheestertjes zoals lavendel (4 à 5 pl/lm) zijn geschikt als lage haag. Tot een hoogte van ongeveer 40 cm spreken we niet van hagen maar van randen. Randen hebben voornamelijk een sierfunctie. Verschillende vaste planten komen hiervoor in aanmerking.

Sommige planten zijn noemen we vakvulling i.p.v. haagjes, bv. Lonicera nitida ‘Maigrun’.

Deze planten groeien eerder breed dan hoog. Het is best deze aan te planten in driehoeksverband, vandaar vakvulling.

Er zijn meerdere planten die hiervoor in aanmerking komen, maar gezien deze niet tot de haagplanten behoren, wijden we daar nu niet over uit.



Hopend dat dit een hulpmiddel is geweest bij de keuze van uw haagplanten, wensen wij u verder veel succes met de aanplanting van uw tuin.